Tuinkalender november - de kracht van vertraging

Dit is de maand waarin we soms alweer verlangen naar de korte dagen, naar sneeuw, de warme smaken en de feestdagen. Een maand waarin de tuin langzaam tot stilstand komt. De dagen worden korter, de temperaturen dalen, en de natuur keert naar binnen.

In deze fase van de natuurlijke cyclus draait het tuinieren om loslaten, beschermen en voorbereiden. Wie met aandacht tuiniert, weet: de rust van nu is de vruchtbaarheid van straks.

De tuinkalender van november

Waar oktober nog ruimte gaf voor de laatste oogst en actieve voorbereiding, nodigt november uit tot verstilling. Laat afgevallen blad gerust liggen op de borders, het is een natuurlijk deken voor de bodem én voeding voor het bodemleven. Snoei terug waar nodig, maar laat ook voldoende schuilplekken over voor insecten en kleine dieren.Loslaten betekent ook: even niets moeten. November is een maand van reflectie in de tuin én in jezelf.

De verschillende gezichten van de maand oktober

De negende maand van het jaar en een maand met veel verschillende namen:

• slachtmaand

• bloedmaand

• nevelmaand

• jachtmaand

• loefmaand

• zieltjesmaand

Een maand waarin er tijd is voor mooie dagen zoals Allerheiligen, Allerzielen en thanksgiving. In Nederland is de laatste beter bekend als Dankdag voor gewas en arbeid. Een dag waarop we stilstaan en in dankbaarheid denken aan de oogst die we hebben binnengehaald. Mensen komen samen in de kerk of bij elkaar om te eten. Hiermee sluit je het oogstseizoen af en in Amerika gaan ze de dag erna zelfs al shoppen voor de kerstdagen.

Kan ik nog iets zaaien in november?

Deze bloemen kun je het best in november zaaien:

• fluitenkruid

• leeuwenbekje

• goudsbloem

• wilde peen

• korenbloem

• stuikmalva/lavetera

• lupine

• duifkruid

• papaver

• winterrogge

• knoflook

• winteruien

Het is buiten te koud om groenten te zaaien. Maar in de kas/tunnel of goed geïsoleerde koude bak, kun je ook nu nog prima zaaien:

• sla

• rucola

• radijs

• stengelgelui

• snijbier

• tuinbonen

Wat is er in november te doen in de tuin?

• Dek je koolplanten af met een net.

• Zet een stok of steun bij je spruitkoolplanten.

• Snoei de fruitstruiken.

• Oogst je wintergroenten.

• Plant fruitbomen.

• Je kunt nu ook mulchen.

• Verplant planten, stuiken en bomen zolang het niet vriest.

• Onderhoud je tuingereedschap.

• En sluit je watervoorziening goed af.

🌙 Biodynamisch tuinieren in november

In het ritme van het seizoen én de kosmische invloeden tuinieren we ook in november nog rustig door. Want november is een belangrijke maand voor:

• Bodemverzorging: geef de bodem rust, bedek met mulch of compost.

• Werken met preparaten: zoals het toepassen van het kiezelpreparaat op heldere dagen.

• Sorteer en bewaar je zaden voor het nieuwe jaar.

• Kijk eens terug in het tuinseizoen, wat werkte goed, wat laat je los?

• Gebruik de worteldagen volgens de maanstand voor het planten van knoflook of het rooien van wintergroenten.

• Op bladdagen kun je bladresten opruimen of mulch aanbrengen.

• Verdeel compost over je bedden en borders.

• Maak nog wat winterstekken van je fruitstruiken.

November leert ons de waarde van vertraging, verzorging en loslaten. Door nu te zorgen voor rust en bescherming, leg je de basis voor een vruchtbaar nieuw seizoen. De tuin hoeft niet altijd ‘aan’ te staan.

Werk met de maan, volg het ritme van de natuur en laat je tuin (en jezelf) in stilte herstellen.

👉 Heb jij dezelfde passie voor je tuin?

Deel je tips & tricks dan met ons!

👉 Ontdek de 12 tuinkalenders – Tuinier met het ritme van de natuur